FAQ
Ik ben 66 jaar oud, weduwe en mijn hoofdinkomen is mijn overlevingspensioen aangevuld met een klein rustpensioen van mijn eigen werk in het begin van mijn huwelijk. Mijn echtgenoot is al tien jaar geleden overleden. Ik ontmoette een jaar geleden een fijne man en overweeg nu een nieuw huwelijk. Verlies ik dan mijn weduwepensioen?
Je verliest je weduwepensioen zodra je hertrouwt. Jouw rechten op dat weduwepensioen "herleven" wel zodra je nieuwe huwelijk ontbonden zou worden door echtscheiding of overlijden. Je krijgt ook recht op een weduwepensioen op basis van het werk van je echtgenoot na één jaar huwelijk. Huwen is dus niet echt nadelig voor jou, tenzij jouw nieuwe echtgenoot niet de middelen heeft om financieel voor je te zorgen. Dan ga je beter feitelijk of wettelijk samenwonen. Die situaties hebben geen enkele impact op jouw weduwepensioen.
Hoe zorg ik ervoor dat mijn nieuwe echtgenote het vruchtgebruik verkrijgt van mijn woning na mijn overlijden? Bij haar overlijden wens ik dat de woning toekomt aan mijn kinderen (uit vorig huwelijk). We zijn getrouwd zonder huwelijkscontract.
Je hoeft niets te doen. Het burgerlijk wetboek stelt dat de langstlevende echtgenoot automatisch het vruchtgebruik verkrijgt over de gehele nalatenschap van de overledene. Dat vruchtgebruik dooft ook uit bij haar overlijden. Op dat ogenblik verkrijgen jouw erfgenamen (bij veronderstelling de kinderen uit je vorige huwelijk) de volle eigendom van jouw nalatenschap. Wens je toch een specifiekere regeling uit te werken om hetzij jouw echtgenote hetzij jouw kinderen beter te beschermen, dan kan je het best informatie inwinnen bij een notaris of een advocaat over een huwelijkscontract, schenking of testament.
Ik woon samen met mijn vriend in een appartement dat op zijn naam staat. We lappen het appartement zelf op en richten het samen in. Is er een manier om de kosten en eigendommen die ik in het appartement steek veilig te stellen, zodat hij niet al mijn spullen kan opeisen, als we ooit uit elkaar gaan?
Je kunt een onderscheid maken tussen een investering "in eigendommen" en een investering "in kosten".

a) Over de "goederen" die je in het appartement stopt:
Wat je op jouw naam aankoopt, is van jou. Wat je partner op zijn naam koopt, is van hem. Voor de meubels en voorwerpen waar je geen eigendomsbewijs van hebt (betalingsbewijs, bestelbon, factuur) geldt de regel dat ze aan jullie allebei voor de helft toebehoren. Eens de waarde van het voorwerp hoger is dan € 375, mag je geen bewijs door getuigen aanbieden bij de rechtbank (bv. van je oom die je de eiken slaapkamer schonk).

Maak dus bij de start van het samenwonen een lijst waarin je noteert wat van jou is en wat van je partner. Schrijf die lijst zelf met de hand, noteer de datum en onderteken die allebei. Met die lijst vermijd je discussies over die voorwerpen als jullie relatie later stukloopt of als een van jullie overlijdt. Hou alle aankoopbewijzen bij van de spullen die je bijkoopt nà de start van dat samenwonen. Laat je niet verleiden tot aankopen op naam van de firma van je partner, want dan behoren die toe aan je partner.

b) Over het investeren in het appartement zelf:
Betaal je mee aan verbouwingen of grondige herinrichting van bv. keuken of badkamer, maak daarover duidelijke schriftelijke afspraken waarbij je partner je belooft alle kosten die je maakt volledig terug te betalen, nu of later. Maak je daarover geen duidelijke schriftelijke afspraken, dan zal je jouw investering moeilijk kunnen recupereren als jullie relatie stukloopt. Je moet dan immers kunnen bewijzen dat je je eigen geld investeerde en dat dat geen schenking of lening was. Dat is niet eenvoudig.

Die schriftelijke afspraken kan je maken in een samenlevingscontract. Woon je feitelijk samen, dan kan je hiervoor samen bij een advocaat terecht. Woon je wettelijk samen, dan kan je zo’n contract enkel afsluiten bij de notaris.
Ik ben kapster en heb mijn salon thuis in onze woning. Mijn echtgenoot en ik zijn uit elkaar. We hebben besloten om het huis in onverdeeldheid te houden. Mijn man heeft beloofd onderhoudsgeld voor onze 10-jarige zoon te betalen. Hij heeft een papier ondertekend en we zijn hiervoor naar de notaris geweest, maar hebben nog maar een voorlopige akte. Mijn man gaat nu plots niet meer akkoord. Geldt die akte nog? Kan ik die akte toch nog gebruiken?
Een overeenkomst om een woning in onverdeeldheid te houden kan je, als je gehuwd bent zonder huwelijkscontract of met een contract van gemeenschap van goederen, maar geldig afsluiten bij een notaris en nadat de echtscheiding definitief is. Ook als je bij de notaris de onverdeeldheid hebt laten noteren in een overeenkomst voorafgaand aan de echtscheiding met onderlinge toestemming, is die pas echt geldig na het vonnis waarin de rechtbank de echtscheiding uitspreekt. Op dit moment heb je dus nog geen definitieve akte in handen.
Voor de onderhoudsbijdrage ligt het een beetje anders: Is de akte in opdracht van je echtgenoot opgemaakt door de notaris en door beide partijen ondertekend, dan kan je de betaling van de onderhoudsbijdrage voor je zoon van 10 afdwingen, ook al wil je echtgenoot nu niet meer aan die voorwaarden verder. Is de overeenkomst enkel tussen jullie beiden opgemaakt, dan heeft ze zeker een bewijswaarde van wat jouw man financieel aankan, mocht het tot een gerechtelijke procedure komen waarin je de onderhoudsbijdrage moet vragen bij de rechtbank.